تغییرات مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در گیاهان جوان سه رقم زیتون (Olea europaea L.) در شرایط تنش خشکی

به­منظور بررسی عکس­العمل به خشکی برخی از ارقام تجاری زیتون، آزمایش گلدانی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی در شهرستان گیلانغرب واقع در استان کرمانشاه در سال 1394 در هوای آزاد به اجرا در آمد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری به­میزان 100 (شاهد)، 75  و 50 درصد ظرفیت مزرعه و سه رقم زیتون (زرد، آمیگدالولیا و کنسروالیا) بودند. نتایج نشان داد که رشد رویشی از قبیل ارتفاع نهال، تعداد و سطح برگ و طول ریشه به­طور­ معنی­داری تحت تأثیر تنش آب، بسته به رقم قرار داشت. ارقام تحت تنش کم­آبی، دارای تفاوت معنی‌داری در میزان فعالیت آنزیم­های پراکسیداز و کاتالاز بودند. بیشترین میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز در رقم کنسروالیا و تیمار 50% آبیاری مشاهده شد. مقدار فنل، تحت تنش کم­آبی افزایش نشان داد. ارقام زرد، آمیگدالولیا و کنسروالیا به­ترتیب بیشترین تا کمترین میزان فنل را تحت تیمارهای تنش خشکی در مقایسه با گیاهان شاهد داشتند. میزان مالون­دی­آلدهید در تیمارهای مختلف تحت تأثیر تنش خشکی دارای تفاوت معنی­دار بود. بیشترین افزایش میزان مالون­دی­آلدهید در تیمار 50% آبیاری در رقم زرد با حدود 57 درصد افزایش در مقایسه با گیاهان شاهد مشاهده شد. به­طورکلی، پاسخ ارقام به تنش خشکی متفاوت بود و هر کدام پاسخی خاص نشان دادند. رشد رویشی شاخساره تحت شرایط تنش خشکی در رقم زرد بیشتر از کنسروالیا و آمیگدالولیا بود و رقم زرد از لحاظ افزایش مقدار فنل و فعالیت پراکسیداز و کاتالاز در شرایط تنش خشکی برتر بود درحالی­که ’کنسروالیا‘ بیشترین افزایش مقدار قند را داشت.